Thằng Ba đeo cặp kính râm
Kêu rằng trời đất tối tăm mịt mờ
Vội vàng đổi kính màu lơ
Kêu rằng trời đất bây giờ hóa xanh
Ba ta lại muốn chơi tinh (1)
Thay đôi kính trắng (2) chạy quanh khắp nhà
Kêu rằng muôn vật đều nhòa
Mẹ Ba thấy vậy nhủ Ba đôi lời:
“Muốn trông cho rõ sự đời
Mà con đeo kính nực cười lắm thay!” (3)
Hãy mau bỏ kính ra ngay
Dùng đôi mắt thật (4) họa may đỡ nhầm.
(Chu Thái Sơn sưu tầm)
——————–
(1) Chơi tinh: đùa bỡn một cách tinh ngịch
(2) Kính trắng: kính lão, viễn cận
(3) Bài thơ này viết theo thể lục bát (6-8). Câu kết dùng cách chấm lửng để phê phán (hoặc mỉa mai nhẹ nhàng). Một dị bản khác, 2 câu kết như sau:
“Con ơi muốn thấu sự đời,
Phải dùng đôi mắt thật(4), mới rõ người, rõ ta”.
Ở dị bản này, câu kết 10 từ nên thể thơ là “lục bát biến thức” cũng thường gặp trong ca dao Việt, không có gì lạ. Câu kết ở đây là khẳng định, chốt chặt toàn bài.
(4) Mắt thật: đôi mắt của riêng minh do chính mình nhận biết và trải nghiệm, không “nghe hơi nồi chõ”, không hồ đồ.
chukim 